Deze website heeft tot doel het aflezen van individueel gemerkte Scholeksters te stimuleren en te zorgen dat de aflezingen volgens een vast stramien worden verzameld en goed toegankelijk worden opgeslagen. De website heeft twee belangrijke onderdelen. Ten eerste een invoermodule die het mogelijk maakt om alle gegevens over de afgelezen Scholekster op een eenvoudige en efficiënte manier in te voeren. Ten tweede een database waarin alle waarnemingen worden opgeslagen. In die database zitten ook de vanggegevens en zichtwaarnemingen van het merendeel van de recent in Nederland gevangen en gemerkte Scholeksters. Dat betekent dat een waarnemer ook direct kan nagaan waar en wanneer “zijn” vogel van kleurringen is voorzien en waar het dier tot dan toe allemaal is waargenomen. Er hoeft dus niet meer eindeloos en soms vruchteloos gewacht te worden op een reactie op een verstuurde email of brief over de waarneming, maar de informatie is direct beschikbaar. Tenzij het natuurlijk om een vogel gaat waarvan de gegevens niet in de database zitten. Dat is het geval voor (1) zeer recent gevangen vogels waarvan de gegevens nog niet aan de database zijn toegevoegd, (2) in het buitenland gemerkte vogels, (3) vogels die een of meer kleurringen zijn verloren, en (4) vogels die fout of onvolledig zijn afgelezen. In al deze gevallen zullen wij proberen een reactie te geven, maar die reactie zal niet instantaan kunnen zijn. Om een reactie te kunnen geven en om te zorgen dat er niet allemaal onzin op de site wordt gezet door spammers is het noodzakelijk dat waarnemers zich registreren.
Aflezingen van individueel gemerkte Scholeksters leveren een belangrijke bijdrage aan kennis over de verspreiding van de Scholeksters. We weten dat volwassen Scholeksters heel erg plaatstrouw zijn, maar heel soms gaan ze toch op een andere plaats broeden. Hoe vaak komt dat voor en hoe groot kunnen de afstanden zijn? En hoe groot is de afstand tussen de plaats waar een Scholekster uit het ei kwam en waar het dier zich uiteindelijk vestigde? Daarnaast is het interessant om te weten waar de Scholeksters die in het binnenland broeden precies overwinteren. Het waddengebied en de Delta zijn de belangrijkste overwinteringsgebieden voor Scholeksters, waar ze grote schelpdieren zoals kokkels en mossels eten. Vermoedelijk migreren de Scholeksters uit Zuid-Nederland vooral naar de Delta en de Scholeksters uit Noord-Nederland vooral naar de Waddenzee, maar waar ligt precies de grens? En hoe trouw zijn Scholeksters aan hun overwinteringsgebied? Zitten ze de hele winter op een vaste plek, of bezoeken ze in de loop van de winter een aantal lokaties?
Aflezingen van individueel gemerkte Scholeksters leveren ook een belangrijke bijdrage aan kennis over de overleving van Scholeksters. Er zijn recentelijk een groot aantal statistische modellen ontwikkeld om op basis van zichtwaarnemingen de jaarlijkse overleving te berekenen. Als er veel terugmeldingen zijn van dood gevonden dieren, dan kunnen die terugmeldingen gekoppeld worden aan de zichtwaarnemingen om extra gevoelige berekeningen uit te voeren. Er kan worden nagegaan of oude vogels beter overleven dan jonge vogels (waar het wel op lijkt), of mannetjes beter overleven dan vrouwtjes (waar het niet op lijkt) en of er grote verschillen zijn in overleving tussen jaren. Toen er nog strenge winters voorkwamen waren dat de jaren waarin de Scholeksters vaak massaal het loodje legden, maar waar gaan ze nu aan dood? Ook kunnen we nagaan of Scholeksters vooral in de winter of in de zomer doodgaan en of Scholeksters die in het binnenland broeden een andere overleving hebben dan Scholeksters die hun hele leven in het kustgebied blijven. Daar weten we nog helemaal niets van.
De inzichten over verspreiding en overleving die de waarnemingen van individueel gemerkte Scholeksters opleveren zijn wetenschappelijk interessant en waardevol. Daarnaast hopen wij dat die gegevens ons ook helpen bij het beantwoorden van de vraag waarom de Scholeksters de laatste jaren zo dramatisch in aantal achteruitgaan. Sinds 1990 is het aantal Scholeksters dat in Nederland broedt meer dan gehalveerd. Dat is een dramatisch snelle achteruitgang voor een soort die meer dan 43 jaar oud kan worden.
De website die we nu ontwikkeld hebben is een begin. Onze hoop is dat uiteindelijk al diegenen die onderzoek doen aan een populatie individueel gemerkte Scholeksters mee willen gaan doen aan deze site. In dat geval kan elke vogel die nog alle ringen heeft en die goed is afgelezen meteen worden teruggevonden. Zover is het nu nog niet. Omdat het een site in opbouw is kunnen er ook nog fouten en onhandigheden in zitten. Graag worden we daarover geďnformeerd, zodat we die fouten en onhandigheden kunnen aapassen. Verder zijn we van plan om de site in de loop der tijd uit te breiden met nieuwe functionaliteiten. Alle suggesties daarvoor zijn zeer welkom. |
